تیمی از محققان ناسا به رهبری ماکسیم مارکویچ در حال بررسی امکان ساخت آینههای بزرگتر تلسکوپ اشعه ایکس هستند.
به گزارش سرویس فناوری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این آینهها 30 برابر بزرگتر از آینههای کنونی خواهند بود. دانشمندان در نظر دارند این ایده را با استفاده از یک نوار پلاستیکی با پوشش نوعی ماده منعکسکننده عملی کنند که مانند لوله ای ازنوار Scotch محکم به دور خود غلت میخورد.
با مطالعه پرتوهای کیهانی و خوشههای کهکشانی دوردست چنین آینههای بزرگ و ارزانتری امکان کسب اطلاعات در خصوص تولد و تکامل جهان را میدهد.
تصاویر موجود در طیفسنج مرئی ممکن است زیبا باشند اما اغلب غیرشفاف بوده و با لایه ای از غبار کیهانی شفاف احاطه شدهاند. تلسکوپ مادون قرمز نیز مجموعه ای متفات از دادهها را ارائه میدهد و بخشی از مه را جدا کرده و اثر گرمایی اشیا آسمانی را برجستهسازی میکند. با این حال هنگامی که نوبت به گرفتن تصاویر واضح از ستارههای دوردست میرسد، هیچ تلسکوپی قادر به شکست دادن تواناییهای تصویربرداری تلسکوپهای اشعه ایکس نیست.
همچنین رصدخانههای پرتو ایکس پرتابشده توسط ناسا طی سالهای گذشته بادهای رکوردشکن و سیگنالهای ضعیف و پراکنده را از خوشه کهکشانهای دور شناسایی کردهاند؛ اما آینههای به کار برده شده درآنها برای تولید بینهایت گران هستند که این امر محدودیتهای جدی را در خصوص اندازه آنها تحمیل میکند؛ بنابراین به منظور مطالعه لبههای جهان مرئی به آینههای اشعه ایکس بزرگتر و ارزانتری نیاز است.
در آینههای استاندارد اشعه ایکس تخصصی نیز بخشهای آینهیی منفرد باید درون یک مجموعه نوری استوانهیی تعبیه و خمیده شود و در ادامه با مواد دارای قابلیت بازتابانندگی بالا پوشیده شده و سپس به طور کامل همردیف شوند. ساختن این پوستههای سخت و اطمینان یافتن از همردیف شدن کامل آنها برای عملکرد نوری پروژه ای طاقتفرسا و هزینهبر است.
آینههای اشعه ایکس نسبتاً کوچک امروزی امکان مطالعه "پرتوهای ایکس نرم" با انرژی پایین را فراهم میکند اما برای آگاهی بیشتر از پرتوهای کیهانی (ذرات زیراتمی با انرژی بالا) نیاز به شناسایی "پرتوهای ایکس سخت" با انرژی بالاتر احساس میشود.
مارکویچ و همکارانش در حال آزمایش یک رویکرد آیندهدار به این معضل هستند که با الهام از نوار پلاستیکی رول نوار Scotch ارائه شده است. تکنیک آنها شامل پوشیدن و اندود کردن یک نوار پلاستیکی دارای ضخامت متغیر با لایههای چندگانه یک ماده دارای بازتابانندگی بسیار بالا و سپس پیچ دادن محکم آن به درون یک غلتک است.
در ایده آنها همهچیز سادهتر میشود. فضای بین پوستهها و همچنین همردیفی آنها به طور خودکار توسط ضخامت متغیر نوار تعیین میشود. سطح جمعآوری کننده نیز خودکار و خودپشتیبان است. برای خلق یک آینه بزرگتر با افزایش ساده ناحیه بازتابنده توسط ترکیب کردن رولهای چندگانه نوار امکانپذیر است.
این دانشمند مطمئن است که ایدهاش به ساخت آینههای ارزان و کارآمد به همان اندازه منتج خواهد شد. نتایج تحلیلهای وی و همکارانش سال آینده اعلام میشود.